-----------------تاریخ مشاوره: 30 مرداد 93
آشنا: به نظر می رسد برای رهایی از IBS ، عملا باید همزمان از روشهای چندگانه استفاده نمود مثلا پرهیز از غذاهای مضر و استفاده از مواد غذایی مفید، ورزش برای ایجاد آرامش و نشاط، داروهای آرام بخش زیر نظر متخصص روان پزشکی در مواقع لزوم ، مشاوره و اصلاح نگرش به زندگی و بهبود مهارتهای زنگی مثل مهارت مقابله با استرس و هر آنچه که به داشتن فکر آرام در ما کمک کند.
مطمئنا با این روشها ، بسته به میزان موفقیت ما در استفاده از روشهای ترکیبی فوق، نشت گاز کاهش یافته یا از بین خواهد رفت.در این مسیر روزهایی خواهد بود که من نشت گاز خواهم داشت و یا اگر بدبینانه به مسئله نگاه کنیم شاید این مشکل من اصلا حل نشود چطور با این ناراحتی نشت غیرارادی زندگی معمولی خود را داشته باشم.
یعنی با وجود نشت دائمی غیر ارادی، بتوانم بطور منظم سر کار بروم، در کار در جلسات کاری شرکت کنم، به دوره های آموزشی بروم به، مهمانی ها بروم، به مراسمات بروم ، به باشگاه ورزشی بروم به قرار مدارهایم برسم ، سوار تاکسی و اتوبوس شوم. خلاصه آنکه مثل یک فردی که نشت ندارد بتوانم از زندگی لذت ببرم.
سئوال من بطور واضح این است که من ناراحتی IBS نشت غیر ارادی گاز روده دارم که گاها بسیار هم بدبو است بدون آنکه کنترلی داشته باشم گاز روده ام بطور تدریجی و غیر ارادی خارج می شود چطور با وجود این مسئله ، مثل فرد عادی در جامعه زندگی کنم مثل فردی که مثلا بیماری قند دارد ولی علیرغم این بیماری ،به زندگی عادی خود ادامه می دهد هرچند که در مقایسه بیماری قند با نشت غیر ارادی گاز روده، در بیماری قند اطرافیان، از این بیماری آسیبی نمی بینند ولی در IBS اطرافیان هم متاثر شده و از بوی بد اذیت می شوند.
من جوابی که به نظرم می رسد و استنباط من از جلسات اولی که در مورد IBS بود این است که احساس همدردی دیگران را باید جلب کنیم. و نگرش دیگران را به نشت گاز را اصلاح کنیم که غیر عمدی است و غیر ارادی می باشد. داستان زیر را در اینترت چند روز پیش دیدم .... ( داستان کاوی در اتوبوس را به آقای دکتر تعریف می کنم. که در لینک زیر آمده است
http://www.ibsgroup.ir/froum/viewtopic.php?f=48&t=339&start=30#p4409یعنی بتوانیم این بیماری را با دیگران مطرح کنیم و اطرافیان بدانند که نشت گاز عمدی نیست و با تغییر نگرششان به مسئله ، از آنها برای زندگی راحت تر کمک بگیرم. شاید 10 - 20 درصد افراد کمک هم نکنند و مسئله حادتر شود ولی احساس می کنم اگر این مهارت را داشته باشم و روش فوق را در پیش گیرم بهتر بتوانم مسئله را حل کنم. هر چند تجربه کوچکی که در این مورد دارم و مشکلم را با خانوادم و فامیل های درجه یک و دو فامیلهای خود و همسرم مطرح کرده ام و نیز با همکاران نزدیکم واکنشی که دریافت داشته ام بسیار مثبت و کمک کننده بود.
آیا این راه حل درست است و قابل اجراء؟ هرچند که با روحیه زود رنج و درونگرای خود و سطح پایین مهارتهای زندگی، اجرای این راه حل هم مسئله است چون فردی یک بعدی هستم که در دوران تحصیل تنها فکر و تمرکزم درس خواندن بود و بعد از آن هم کار کردن و علاقه به کار. ( جدیدا این ایده به ذهنم رسیده که نکند "کار کردن" تنها راه گذران زندگی و تنها مهارتی است که دارم و گرنه علاقه به کار واقعی نیست بلکه تنها راه ممکن برای بیان این مسئله است که ما هم سری تو سرها داریم )
دکتر: به نظر می رسد نشت غیر اردای گاز، از علایم IBS نباشد چونکه در انتها روده بزرگ دو اسفنکتر یکی ارادی و دیگری غیر اردای وجود دارد و آنچه باعث اختلال در دفع غیر ارادی گاز می شود اختلال در این اسفنکتر ها می باشد. بعبارت خیلی ساده ، یعنی دریچه خروج خوب بسته نمی شود.
اما در IBS مشکل در اسفنکترها نیست. در IBS مشکل، بیشتر ترس از دفع گاز است تا دفع گاز. این باعث می شود شخص همیشه ترس را با خود داشته باشد. که به آن فوبی ( ترس) اجتماعی ثانویه گفتیم. که منظور همین امر می باشد. بطور طبیعی در یک کلاس یک ساعته می توان دفع گاز را کنترل نمود.آشنا: خیر آقای دکتر، این طور نیست. من علت را نمی دانم چیست ولی آنقدری که در خودم دید ه ام و در اینترنت از بقیه شنیده ام. نشت گاز مربوط به دفع ناقص می باشد و فرد احساس می کند که دفع کامل انجام نداده است و نیاز به دفع دارد ولی نمی تواند. مواد در روده باقی می مانند و تخمیر شده و طبیعتا بوی بدی هم تولید می کنند . من زمانی که چند روز دفع کامل داشته باشم . بطور کامل به دستشویی بروم اصلا احساس نشت ندارم. و گرنه ترس اجتماعی از دفع همیشه وجود دارد ولی چرا اگر دفع کامل بطور مستمر چند روز داشته باشم چرا این احساس نشت وجود ندارد. یعنی نشت واقعا وجود دارد و تخیل یا ترس نیست هرچند منشاء ا ش می تواند ترس و اضطراب باشد که با این امر دقیقا موافقم.
دکتر: درست است که نوعی از IBS داشتن نفخ است و نیز اسفنکتر داخلی تحت کنترل اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک است که خارج از کنترل ما هستند ولی اسفنکتر خارجی تحتت کنترل ماست. آشنا: البته شما هم قبول دارید که مشکل از اسفنکتر خارجی نیست. به نظرم مشکل این است که به علت عدم دفع کامل، مدفوعی که زمان دفع آن فرا رسیده و باید دفع شود، دفع نمی شود و در انتهای روده بزرگ می ماند. با ماندن مدفوع در این قسمت، مدفوع تخمیر شده و دقیقا بوی مدفوع بصورت غیر ارادی نشت پیدا می کند.
دکتر: اگر میزان خروج گازهای روده ای که بصورت غیر ارادی خارج می شود اندازه گیری شود مقدار آن بسیار ناچیز خواهد بود چون بهر حال اسفنکتر خارجی تحت کنترل ماست.آشنا: بله حجم گاز کم است بطوریکه خودم احساس خروج گاز ندارم بلکه احساس دفع ناقص دارم ولی چون بوی بسیار بدی دارد مثل ادکلن می ماند که مقدار کم آن ، بوی زیادی ایجاد می کند. شما زمان یک ساعته کلاس ها را مثال می زنید. یک ساعت که سهل است 15 دقیقه، نشستن در تاکسی هم گاهی اوقات غیر ممکن می شود و نشست بوی مدفوع توسط بقیه سرنشینان قابل احساس است.
البته با قرص آرام بخش مثل نور تریپیلین شاید تا 80 درصد نشت گاز کاهش می یابد. به نظر می رسد داروهای آرام ببخش ، اختلالی که در حرکات روده ایجاد شده است را به وضعیت عادی بر می گرداند و از گیر کردن مدفوع در روده بزرگ جلوگیری می کند. همانطور که می توان این آرامش را نه با قرص ، که با اصلاح فکر و دیدگاه به زندگی، ایجاد نمود که البته دائمی تر و کاربردهای چند جانبه خواهد داشت و به نوعی سکوی پرش خواهد بود.
اگر به بحث اول مان برگردیم. فرض کنیم که از انواع راه حل های ترکیبی اشاره شده استفاده کنیم و نتوانیم مشکل را بطور کامل حل کنیم و یا برخی از روزهای این مشکل را داشته باشیم ولی چطور با این بیماری زندگی کنیم، به سر کار برویم به کلاس برویم سوار تاکسی شویم ، به قرار مدارهای خود برسیم ، ازدواج کنیم و با این فرض که این نشت هم وجود دارد.
شما می فرمائید باید ترس از نشت گاز را در خود از بین ببریم، از بین بردن این ترس تدریجی خواهد بود شاید یکی دو سال طول بکشد شاید هم موفق نشدیم بر ترسهای اجتماعی مان غالب شویم در این صورت چطور می توانیم به زندگی عادی خود ادامه دهیم.
متخصصان گوارش می گویند که نگران نباشید IBS بیماری دیگری همراه با خود نمی آورد و عارضه ای ندارد از لحاظ جسمانی درست می گویند و حداکثر خود را تشدید می کند ولی عارضه فکری که با خود می آورد از خود IBS بدتر و شدتر است و بعلت عدم وجود آموزش در بیمار برای طرز کنار آمدن با بیماری، عوارض اجتماعی و فکری حادی برای بیمار ایجاد می کند..
دکتر: برای کنترل IBS برنامه چند بعدی تغذیه، ورزش، کنترل استرس و افزایش مهارتهای زندگی لازم است.
ولی وقتی IBS بصورت علایم شدیدی که حتی حضور در یک کلاس یکساعته را غیر ممکن می کند باشد اینجا دیگر IBS همراه با ترس از IBS مطرح است. که به نوعی این ترس شدید ناشی نشت که باعث تشدید علایم IBS شده است .از خود نشت شدیتر است. بطور خلاصه ، علایم ترس ناشی از نشت ، از خود نشت گاز شدیدتر شده است.
ولی اینکه می گویید چطور با این نشت غیر ارادی گاز که خواه از IBS باشد خواه از ترس ناشی از نشت، کناره آمده و به زندگی عادی خود ادامه دهیم . این امر یک بحث روان درمانی می باشد. یعنی ضمن پرداختن به راه حل های چند بعدی ، به این بعد هم پرداخته شود.آشنا: بله مثلا من می دانم که ورزش برای سلامتیم و برای بهبود IBS بعلت نشاطی که در من ایجاد می کند بسیار مفید است. ولی وقتی به سالن بدنسازی می روم و می بینم که نشت دارم و مسئول سالن بطور معنی داری بو می کشد و با اسپری خوشبو کننده بدنبال از بین بردن بو است من دیگر جرات اینکه به بدنسازی بروم را از دست می دهم.
دکتر: خوب شما از کجا مطمئنید که اسپری را بخاطر شما می زند. اضطراب اجتماعی یعنی همین امر. یعنی امری که در اطراف اتفاق می افتد را به خودمان نسبت دهیم. طرف اسپری به سالن می زند من می گویم که پس حتما من نشت داشته ام.آشنا: البته بوی نشت من برای من آشنا است و می توانم این بو را از سایر بوها تشخیص دهم. ولی اجازه دهید فرض کنیم که همین طور است و برای من لطفا راه حل ارائه دهید. بتوانم با وجود این نشت ،به همه امور عادی زندگی و کاری و اجتماعی ام برسم. به من یاد دهید که چطور با این بیماری زندگی بکنم. یعنی راه حلهایی را که تاکنون انتخاب کرده ام را کنار بگذارم. راه حل های من تاکنون اینها بودند
در جلسات کاری شرکت نکنم از قبول سمت که نتیجه آن شرکت در جلسات کاری بود اجنتاب کنم. در نتیجه پیشرفت کاری هم نداشته ام.
در دوره های آموزش شرکت نمی کنم. کلاس زبان انگلیسی را نیمه تمام رها کردم. به مهمانیها نروم . یا وسط مهمانی خارج شوم. ورزش بدنسازی نروم و مشابه اینها.
دکتر: همانطور که عرض کردم این یک بحث روان درمانی است یعنی بتوانیم روشهایی را در پیش بگیریم که مانع حضور ما در جمع نشود. البته این موضوع کمی پیچیده است و ابعاد مختلفی دارد و اجازه دهید در جلسه بعدی آن را شروع کنیم.آشنا: من احساسم این است که اگر من بلد باشم چگونه با نشت، زندگی کنم خودبخود این مهارت، آرامشی به من خواهد داد که باعث خواهد شد نشت نیز خود بخود کم شود.
دکتر: حتما همین طور است.------------------ پایان جلسه چهاردهم مشاوره